حضرت موسی علیه السلام

حضرت موسی علیه السلام

لقمان عليه السلام :
يا بُنَيَّ ... لا تَستَقرِض مِن جَديدِ الكيسِ ، ولا تُؤاخِ مَعَ الشُّرطِيِّ أبَداً .
لقمان عليه السلام
پسرم! . . . از نوكيسه قرض نگير، و هرگز با داروغه برادرى نكن .
محبوب القلوب : ج 1 ص 198 .

لقمان حكيم عليه السلام :
مَنْ يُطِعِ اللّه َ خافَهُ، وَ مَنْ خافَهُ فَقَدْ أَحَبَّهُ، وَمَنْ أَحَبَّهُ اتَّبَعَ اَمْرَهُ، وَمَنِاتَّبَعَ اَمْرَهُ اسْتَوْجَبَ جَنَّتَهُ وَمَرْضاتَهُ؛
لقمان عليه السلام :
هر كس خدا را اطاعت كند از او بترسد و هر كس از او ترسيد او را دوست مى دارد و هر كس او را دوست داشت از امر او پيروى مى كند و هر كس از امر او پيروى نمود، سزاواربهشت و خشنودى او مى شود.
بحارالأنوار، ج13، ص 412

لقمان حكيم عليه السلام :
يا بُنَىَّ اجْعَلْ غِناكَ فى قَلْبِكَ وَ اِذَا افْتَقَرْتَ فَلاتُحَدِّثِ النّاسَ بِفَقْرِكَفَتَهُونَ عَلَيْهِمْ وَ لكِنِ اسْأَلِ اللّه َ مِنْ فَضْلِهِ؛
لقمان عليه السلام :
فرزندم! بى نيازى را در دل و جانت قرار ده و چون محتاج شدى به مردم مگو كه درنزد آنان حقير مى شوى، بلكه از فضل خداوند بخواه.
ارشاد القلوب ديلمى، ج 1، ص 72

لقمان حكيم عليه السلام :
يا بُنَىَّ تَوَكَّلْ عَلَى اللّه ِ ثُمَّ سَلْ فِى النّاسِ مَنْ ذَا الَّذى تَوَكَّلَ عَلَى اللّه ِ فَلَمْ يُكْفَ؛
لقمان عليه السلام :
فرزندم! بر خدا توكل كن و آنگاه از مردم سؤال كن: چه كسى بر خدا توكل كرد و خدا اورا كفايت نكرد.
بحارالأنوار، ج13، ص 432، ح24

لقمان حكيم عليه السلام :
يا بُنَىَّ اِذا دَعَتْكَ القُدْرَةُ عَلى ظُلْمِ مَنْ هُوَ دونَكَ فَاذْكُرْ قُدْرَةَاللّه ِ عَلَيْكَ؛
لقمان عليه السلام :
فرزندم هرگاه قدرت، تو را به ظلم بر زيردستت فرا خواند، قدرت خدا را بر خودتبه يادآور.
ارشاد القلوب ديلمى، ج1، ص 72

لقمان حكيم عليه السلام :
عَلَيْكَ بِقَبُولِ الْمَوْعِظَةِ وَالْعَمَلِ بِها فَإِنَّها عِندَ الْمُؤْمِنِ أَحْلى مِنَالْعَسَلِ الشَّهْدِ وعَلَى الْمُنافِقِ أَثْقَلُ مِنْ صُعُودِ الدَّرَجَةِ عَلَى الشَّيْخِ الْكَبيرِ؛
لقمان عليه السلام :
موعظه را بپذير و به آن عمل كن، زيرا موعظه نزد مؤمن از عسل ناب شيرين تر است وبراى منافق از بالا رفتن از پله بر پير مرد كهنسال دشوارتر است.
اعلام الدين، ص79

لقمان حكيم عليه السلام :
يا بُنَىَّ لاتَعْدُ بَعْدَ تَقْوَى اللّه ِ مِنْ اَنْ تَتَّخِذَ صاحِبا صالِحا؛
لقمان عليه السلام :
فرزندم! بعد از تقواى الهى، از گرفتن دوستِ شايسته نگذر.
الاخوان ، ص 110، ح 25

لقمان حكيم عليه السلام :
يا بُنَىَّ... وَ اجْهَدْ اَنْ يَكونَ الْيَوْمُ خَيْرا لَكَ مِنْ اَمْسِ وَ غَدا خَيْرالَكَ مِنَ الْيَوْمِ فَاِنَّهُ مَنِ اسْتَوى يَوْماهُ فَهُوَ مَغْبونٌ وَ مَنْ كانَ يَوْمُهُ شَرّا مِنْ اَمْسِهِفَهُوَ مَلْعونٌ؛
لقمان عليه السلام :
فرزندم بكوش تا امروزت بهتر از ديروز و فردايت بهتر از امروز باشد، كه هر كسدو روزش برابر باشد، زيانكار است و هر كس امروزش بدتر از ديروزش باشد،از رحمت خدا دور است.
ارشاد القلوب ديلمى، ص 73

لقمان حكيم عليه السلام :
يَا بُنَىَّ اِذَا امتَلأََتِ المَعِدَةُ نَامَتِ الفِكْرَةُ وَ خَرِسَتِ الحِكْمَةُ وَ قَعَدَتِالاَعضَاءُ عَنِ العِبادَةِ؛
لقمان عليه السلام :
فرزندم هرگاه شكم پر شود، فكر به خواب مى رود و حكمت، از كار مى افتد و اعضاىبدن از عبادت باز مى مانند.
مجموعه ورام، ج 1، ص 102

لقمان عليه السلام ـ في وَصِيَّتِهِ لِوَلَدِهِ ـ
يا بُنَيَّ تَعَلَّمِ الحِكمَةَ تَشَرَّف بِها . . . وكَيفَ يَظُنُّ ابنُ آدَمَ أن يَتَهَيَّأَ لَهُ أمرُ دينِهِ ومَعيشَتِهِ بِغَيرِ حِكمَةٍ؟ ولَن يُهَيِّئَ اللّه ُ أمرَ الدُّنيا وَالآخِرَةِ إلاّ بِالحِكمَةِ ، ومَثَلُ الحِكمَةِ بِغَيرِ طاعَةٍ مَثَلُ الجَسَدِ بِغَيرِ نَفسٍ ومَثَلُ الصَّعيدِ بِغَيرِ ماءٍ ، ولا صَلاحَ لِلجَسَدِ بِغَيرِ نَفسٍ ولا لِلصَّعيدِ بِغَيرِ ماءٍ ولا لِلحِكمَةِ بِغَيرِ طاعَةٍ .
لقمان عليه السلام ـ در سفارش به فرزندش ـ
فرزندم! حكمت بياموز تا بدان ، شرافت يابى... آدمى چگونه گمان مى برد كه بدون حكمت، كار دين و معيشتش سامان مى پذيرد؟ خداوند هرگز كار دنيا و آخرت را سامان نمى دهد ، مگر با حكمت، و حكايت حكمت بى طاعت [ ِ خداوند] ، حكايتِ جسم بى جان و حكايتِ زمين بى آب است. نه جسم بدون جان به كار مى آيد ، نه زمين بدون آب ، و نه حكمت بدون طاعت.
أعلام الدين : ص 327 ، كنز الفوائد : ج 2 ص 66 و ص 67 ، بحار الأنوار : ج 1 ص 219 ح 51 .

لقمان عليه السلام ـ في وَصِيَّتِهِ لِوَلَدِهِ ـ
يا بُنَيَّ ، لا تَدخُل فِي الدُّنيا دُخولاً يَضُرُّ بِآخِرَتِكَ ، ولا تَترُكها تَركا تَكونُ كَلاًّ عَلَى النّاسِ .
لقمان عليه السلام ـ در سفارش به فرزندش ـ
فرزندم! نه چندان وارد دنيا شو كه به آخرتت لطمه بزند و نه چنان رهايش كن كه بارى بر دوش مردم باشى.
تنبيه الخواطر : ج 1 ص 79 ، بحار الأنوار : ج 73 ص 124 ح 112 .

لقمان عليه السلام ـ في وَصِيَّتِهِ لِوَلَدِهِ ـ
يا بُنَيَّ ، بِع دُنياكَ بِآخِرَتِكَ تَربَحهُما جَميعا ، ولا تَبِع آخِرَتَكَ بِدُنياكَ تَخسَرُهُما جَميعا .
لقمان عليه السلام ـ در سفارش به فرزندش ـ
فرزندم! دنيايت را به آخرتت بفروش تا هر دوى آنها را ببَرى، و آخرتت را به دنيايت مفروش كه هر دوى آنها را مى بازى.
تنبيه الخواطر : ج 1 ص 137 ، بحار الأنوار : ج 13 ص 422 ح 17 ؛ البداية والنهاية : ج 9 ص 273 عن ابن أسباط وليس فيه «يا بنيَّ» .

لقمان عليه السلام ـ فيما وَعَظَ بِهِ وَلَدَه ـ
يا بُنَيَّ ، . . . مَن يَزهَد فِي الدُّنيا يَعمَل لِلّهِ تَعالى ، ومَن يَعمَل لِلّهِ تَعالى يَأجُرهُ اللّه ُ .
لقمان عليه السلام ـ در اندرزهايش به فرزندش ـ
فرزندم!... كسى كه به دنيا بى رغبت باشد ، براى خداوند متعال كار مى كند، و كسى كه براى خداى متعال كار كند ، خداوند مزدش را مى دهد.
الزهد لابن المبارك : ص 373 ح 1059 .

لقمان عليه السلام ـ فيما وَعَظَ بِهِ وَلَدَهُ ـ
يا بُنَيَّ ، اجعَلِ الدُّنيا سِجنَكَ فَتَكونَ الآخِرَةُ جَنَّتَكَ .
لقمان عليه السلام ـ در اندرزهايش به فرزندش ـ
فرزندم! دنيا را زندان خود قرار ده تا آخرت ، بهشت تو باشد.
الاختصاص : ص 337 عن الأوزاعي ، بحار الأنوار : ج 13 ص 428 ح 23 .

لقمان عليه السلام ـ لاِبنِهِ وهُوَ يَعِظُهُ ـ
يا بُنَيَّ ، مِن حينِ سَقَطتَ مِن بَطنِ اُمِّكَ استَدبَرتَ الدُّنيا وَاستَقبَلتَ الآخِرَةَ ، وأنتَ في كُلِّ يَومٍ إلى مَا استَقبَلتَ أقرَبُ مِنكَ إلى مَا استَدبَرتَ ، فَتَزَوَّد لِدارٍ أنتَ مُستَقبِلُها ، وعَلَيكَ بِالتَّقوى ؛ فَإِنَّهُ أربَحُ التِّجاراتِ.
لقمان عليه السلام ـ در اندرز به فرزندش ـ
پسرم! از همان زمان كه از شكم مادرت افتادى ، دنيا را پشت سر خود نهادى و آخرت را پيش رويت قرار دادى ، و تو در هر روز ، به آنچه پيش رو دارى ، نزديك تر مى شوى تا به آنچه پشت سر دارى . پس ، براى سرايى كه پيش رو دارى ، توشه برگير و بر تو باد تقوا كه آن سودمندترين سوداگرى است.
إرشاد القلوب : ص 72 ، الاختصاص : ص 338 عن الأوزاعي نحوه ، بحار الأنوار : ج 13 ص 429 ح 23 .

لقمان عليه السلام ـ في وَصِيَّتِهِ لاِبنِهِ ـ
لا تَسمَعِ المَلاهي؛ فَإِنَّها تُنسيكَ الآخِرَةَ ، ولكِنِ احضُرِ الجَنائِزَ ، وزُرِ المَقابِرَ ، وتَذَكَّرِ المَوتَ وما بَعدَهُ مِنَ الأَهوالِ ؛ فَتَأخُذَ حِذرَكَ.
لقمان عليه السلام ـ در سفارش به فرزندش ـ
به آلات لهو و لعب ، گوش مكن ؛ زيرا كه اينها آخرت را از ياد تو مى برند ؛ بلكه در تشييع جنازه ها شركت كن ، به زيارت قبور برو و مُردن و هول و هراس هاى پس از آن را ياد كن تا همواره هشيار و آماده باشى.
إرشاد القلوب : ص 72.

لقمان عليه السلام ـ في وَصِيَّتِهِ لِوَلَدِهِ ـ
اِعلَم يا بُنَيَّ ، أن مِن حينِ نَزَلتَ مِن بَطنِ اُمِّكَ استَدبَرتَ الدُّنيا وَاستَقبَلتَ الآخِرَةَ ، فَأَصبَحتَ بَينَ دارَينِ : دارٍ تَقرُبُ مِنها ودارٍ تَباعَدُ عَنها ، فَلا تَجعَلَنَّ هَمَّكَ إلاّ عِمارَةَ دارِكَ الَّتي تَقرُبُ مِنها ويَطولُ مُقامُكَ بِها ؛ فَلَها خُلِقتَ وبِالسَّعيِ لَها اُمِرتَ ، ثُمَّ أطِعِ اللّه َ بِقَدرِ حاجَتِكَ إلَيهِ ، وَاعصِهِ بِقَدرِ صَبرِكَ عَلى عَذابِهِ.
لقمان عليه السلام ـ در سفارش به فرزندش ـ
بدان ـ اى فرزندم ـ از همان زمان كه از شكم مادرت افتادى ، دنيا به تو پشت كرد و آخرت به تو روى نمود و تو ، در ميان دو سراى ، قرار گرفتى : سرايى كه به آن نزديك مى شوى و سرايى [ديگر [كه هماره از آن دور مى گردى . پس ، زنهار كه همّ و غم خود را جز براى آباد كردن آن سرايت قرار ندهى كه به آن نزديك مى شوى و در آن ، اقامتت به درازا مى كشد ؛ زيرا تو براى آن سرا آفريده شده اى و به تلاش براى آن ، مأمور گشته اى. ديگر ، آن كه: از خداوند ، به اندازه اى كه به او نياز دارى ، اطاعت كن و به اندازه اى كه تحمّل عذابش را دارى ، از او نافرمانى كن.
أعلام الدين : ص 93.

لقمان عليه السلام ـ لاِبنِهِ يَعِظُهُ ـ
يا بُنَيَّ ، اِتَّخِذ تَقوَى اللّه ِ تِجارَةً تَأتِكَ الأَرباحُ مِن غَيرِ بِضاعَةٍ.
لقمان عليه السلام ـ در اندرز به فرزندش ـ
فرزندم! پروا از خدا را تجارت خود گردان تا بى هيچ سرمايه اى ، سودها به سوى تو سرازير شوند.
تنبيه الخواطر : ج 2 ص 231 ، بحار الأنوار : ج 13 ص 426 ح 21 .

لقمان عليه السلام ـ لاِبنِهِ ـ
يا بُنَيَّ اتَّخِذ ألفَ صَديقٍ ، وَالأَلفُ قَليلٌ . ولا تَتَّخِذ عَدُوّا واحِدا ، وَالواحِدُ كَثيرٌ .
لقمان ـ به پسرش ـ
پسركم ! هزار دوست بگير ، حال آن كه هزار [دوست ]نيز اندك است ، و يك دشمن هم مگير كه يكى نيز بسيار است .
الأمالي للصدوق : 766 / 1032 عن محمّد بن الحسن الصفّار ، بحار الأنوار : 13 / 414 / 4 .

عنه عليه السلام ـ أيضا ـ
يا بُنَيَّ استَكثِر مِنَ الأَصدِقاءِ ، ولا تَأمَن مِنَ الأَعداءِ ؛ فَإِنَّ الغِلَّ في صُدورِهِم مِثلُ الماءِ تَحتَ الرَّمادِ .
لقمان ـ به پسرش ـ
پسركم ! بر شمار دوستان بيفزا و از دشمنان ايمن مباش كه كينه در سينه هايشان ، چون آب زير خاكستر ، [پنهان ]است .
الاختصاص : 338 عن الاوزاعيّ ، بحار الأنوار : 13 / 428 / 23 .