جنس لباس ۲
لباس و پوشش
ما کجا هستیم و فکرمان کجاست و ائمه (ع) چه میگویند! در روایت آمده است: مَرَّ سُفْيَانُ الثَّوْرِيُّ فِي الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ فَرَأَى أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع وَ عَلَيْهِ ثِيَابٌ كَثِيرَةُ الْقِيمَةِ حِسَانٌ فَقَالَ وَ اللَّهِ لآَتِيَنَّهُ وَ لَأُوَبِّخَنَّهُ فَدَنَا مِنْهُ فَقَالَ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ مَا لَبِسَ رَسُولُ اللَّهِ ص مِثْلَ هَذَا اللِّبَاسِ وَ لَا عَلِيٌّ ع وَ لَا أَحَدٌ مِنْ آبَائِكَ فَقَالَ لَهُ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع كَانَ رَسُولُ اللَّهِ ص فِي زَمَانِ قَتْرٍ مُقْتِرٍ وَ كَانَ يَأْخُذُ لِقَتْرِهِ وَ اقْتِدَارِهِ وَ إِنَّ الدُّنْيَا بَعْدَ ذَلِكَ أَرْخَتْ عَزَالِيَهَا فَأَحَقُّ أَهْلِهَا بِهَا أَبْرَارُهَا ثُمَّ تَلَا قُلْ مَنْ حَرَّمَ زِينَةَ اللَّهِ الَّتِي أَخْرَجَ لِعِبادِهِ وَ الطَّيِّباتِ مِنَ الرِّزْقِ وَ نَحْنُ أَحَقُّ مَنْ أَخَذَ مِنْهَا مَا أَعْطَاهُ اللَّهُ غَيْرَ أَنِّي يَا ثَوْرِيُّ مَا تَرَى عَلَيَّ مِنْ ثَوْبٍ إِنَّمَا أَلْبَسُهُ لِلنَّاسِ ثُمَّ اجْتَذَبَ يَدَ سُفْيَانَ فَجَرَّهَا إِلَيْهِ ثُمَّ رَفَعَ الثَّوْبَ الْأَعْلَى وَ أَخْرَجَ ثَوْباً تَحْتَ ذَلِكَ عَلَى جِلْدِهِ غَلِيظاً فَقَالَ هَذَا أَلْبَسُهُ لِنَفْسِي وَ مَا رَأَيْتَهُ لِلنَّاسِ ثُمَّ جَذَبَ ثَوْباً عَلَى سُفْيَانَ أَعْلَاهُ غَلِيظٌ خَشِنٌ وَ دَاخِلُ ذَلِكَ ثَوْبٌ لَيِّنٌ فَقَالَ لَبِسْتَ هَذَا الْأَعْلَى لِلنَّاسِ وَ لَبِسْتَ هَذَا لِنَفْسِكَ تَسُرُّهَا.[17] یعنی سفيان ثورى از مسجد الحرام مىگذشت، امام صادق (ع) را ديد كه جامهاى زيبا و گرانبها بر تن دارد، با خود گفت بايد نزد او بروم و سرزنشش كنم، سپس به او نزديك شد و گفت: اى پسر رسول خدا! رسول خدا اين گونه لباسى نمىپوشيد، و على (ع) و هيچ يك از پدرانت نيز چنين نمىكردند! امام به او فرمود رسول خدا (ص) در روزگار تنگى و سختى زندگى مىكرد ... و اكنون نعمتهاى دنيا فراوان شده است، و شايستهترين كسان براى بهرهبردارى از نعمتها مردمان نيكوكارند ... چيزى كه هست من اى ثورى! آنچه را كه بر تنم مىبينى براى مردم (و حفظ آبرو) مىپوشم. سپس دست سفيان را گرفت و به سوى خود كشيد و جامه رو را بالا زد تا جامه زيرين كه با تن او تماس داشت آشكار شد، آنگاه فرمود: اين را براى خودم مىپوشم و آنچه مىبينى براى مردم. سپس با دست خود لباس روى سفيان را كه زبر بود كنار زد، در زير آن لباسى نرم بر تن داشت، فرمود: تو اين (جامه خشن) را براى مردم (و تظاهر كردن به ژندهپوشى و صوفيگرى) پوشيدهاى، و آن (جامه لطيف) را براى ارضاى نفس خود. البته بیشتر برای حاکم است که با کمترین مردم هماهنگ باشد تا به مردم فشار نیاید. وقتی مردم ببینند که حاکم ماشین پیکان سوار میشود، به شخصی که پیکان سوار میشود فشار نمیآید زیرا میبیند رئیس مملکت هم پیکان سوار میشود. عرض خواهیم که صلاح در این است که چه در لباس خارج و چه در داخل، از پنبه استفاده شود و پیامبر(ص) هم اینگونه بود. ما هم مامور هستیم که پنبه بپوشیم زیرا فرمود « الْبَسُوا الْقُطْنَ »[18] یعنی لباس پنبه بپوشید ولی شاید ائمه برای جهاتی کاری انجام بدهند. مثلا در زیر لباس خشن میپوشد تا جواب امثال سفیان ثوری را بدهد. فعل امام(ع) حجت است ولی فعل پیامبر(ص) بیشتر حجت است و او پنبه میپوشید و حضرت امیر(ع) هم پنبه میپوشید. جنس لباس از روایات استفاده میشود بهترین لباس پنبه و بعد از آن کتان است. کتان گیاهی شبیه پنبه است. روایتی راجع به لباس پشمی خواندیم که پیامبر(ص) از لباس پشمی یا لباسی که از مو بافته شده باشد را نمیپوشید و موارد استفاده از روی ناچاری بود.و فقط از پنبه استفاده میکرد. روایت میفرماید پوشیدن لباس پشمی بر روی لباس ها کار خوبی نیست ولی از داخل اشکال ندارد. به این نتیجه میرسیم که لباس پنبه ای، چه روی لباس ها باشد و چه در زیر استفاده شود، خوب است. ولی اگر کسی بخواهد ریاضت کند، میتواند از لباس پشمی به عنوان لباس داخلی و لباس زیر استفاده کند. بیشتر به نظر میرسد مراد صوفیه باشد که با پوشیدن لباس پشمی، امتیازی برای خود قائل بودند. بنابراین اگر کسی لباس پشمی بپوشد و برای خود امتیازی قائل باشد، که موجب ریاء و عبادت باشد، کار خوبی نیست. صوفیه اظهار زهد و تقوا میکردند و افراد در آخرالزمان هم لباس پشمی را برای فخر فروشی میپوشند. شاید لباس پشمی، شامل پارچه های فاستونی هم بشود. استفاده از پنبه به هر حال بهتر است زیرا اطراف لباس پشمی، حرف ها و حدیث هایی وجود دارد. ولی چون لباس پشمی زبر است، اگر کسی بخواهد به خود ریاضت بدهد، مانعی دارد به عنوان زیر پوش از لباس پشمی استفاده کند. لباس هایی که از مو، مانند موی شتر یا موی بز، بافته میشوند، همان حکم لباس های پشمی را دارند. امام صادق(ع) از لباس های پشمی و مویی به عنوان زیر پوش استفاده میکرد. به این گونه لباس های زبر که به عنوان زیرپوش استفاده میشود «مُسوح» میگویند. لباس «مسوح» لباس افرادی بوده است، مانند عُباد بنی اسرائیل و افرادی که زمان حضرت عیسی (ع) زندگی میکردند. مسوح به لباس هایی گفته میشود که از مو، مانند موی بز یا شتر بافته شده است.