غسل میت
وضو و غسل
دو علت برای شستن میت متصور است. روایت قبلی فرموده است که بدن مرده کثیف میشود و پر از آفت میشود بنابراین یکی از احتمالات برای علت شستن بدن مرده میتواند وداع دیگران با میت است. بدن مرده شسته میشود تا آفت های بدن مرده به دیگران سرایت نکند. این احتمال معقول و تا حدودی متصور است. ولی روایات احتمال دوم را مطرح میکنند و آن طهارت و پاکیزگی برای ملاقات با ملائکه و خداوند متعال است به همین جهت باید میت را بشویند و پاکیزه کنند. در روایت آمده است: قَالَ فَلِمَ أُمِرَ بِغُسْلِ الْمَيِّتِ قِيلَ لِأَنَّهُ إِذَا مَاتَ كَانَ الْغَالِبُ عَلَيْهِ النَّجَاسَةَ وَ الْآفَةَ وَ الْأَذَى فَأَحَبَّ أَنْ يَكُونَ طَاهِراً إِذَا بَاشَرَ أَهْلَ الطَّهَارَةِ مِنَ الْمَلَائِكَةِ الَّذِينَ يَلُونَهُ وَ يُمَاسُّونَهُ فِيمَا بَيْنَهُمْ نَظِيفاً مُوَجَّهاً بِهِ إِلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ لَيْسَ مِنْ مَيِّتٍ يَمُوتُ إِلَّا خَرَجَتْ مِنْهُ الْجَنَابَةُ فَلِذَلِكَ أَيْضاً وَجَبَ الْغُسْل[3] چرا به غسل میت امر شده است؟ زیرا زمانیکه میمیرد نجاست و کثافت و آلودگی و مواد آسیب رسان بر بدن او غالب است پس خوب است که از این ها پاک باشد هنگامی که با اهل طهارت از ملائکه ملاقات میکند که کارهای او را به عهده دارند و به او دست میزنند و به سوی خداوند میرود تا اینکه وجه خداوند را بطلبد و برای او شفاعت شود. جسم است که کثیف و آلوده میشود و چون در تماس با فرشتگان خواهد بود و آن را به سمت خداوند میبرند تا برای او شفاعت بشود باید پاک و تمییز باشد. زمانیکه انسان میمیرد، ملائکه متولی امور او میشوند. شاید از این روایت استفاده بشود که شاید ملائکه مادی هم باشند زیرا تماس برای ماده است و برای روح نیست و شاید معانی دیگر مراد باشد. در روایت دیگر آمده است: وَ عِلَّةُ غُسْلِ الْمَيِّتِ أَنَّهُ يُغَسَّلُ لِأَنَّهُ يُطَهَّرُ وَ يُنَظَّفُ مِنْ أَدْنَاسِ أَمْرَاضِهِ وَ مَا أَصَابَهُ مِنْ صُنُوفِ عِلَلِهِ لِأَنَّهُ يَلْقَى الْمَلَائِكَةَ وَ يُبَاشِرُ أَهْلَ الْآخِرَةِ فَيُسْتَحَبُّ إِذَا وَرَدَ عَلَى اللَّهِ وَ لَقِيَ أَهْلَ الطَّهَارَةِ وَ يُمَاسُّونَهُ وَ يُمَاسُّهُمْ أَنْ يَكُونَ طَاهِراً نَظِيفاً مُوَجَّهاً بِهِ إِلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ لِيُطْلَبَ بِهِ وَ يُشَفَّعَ لَهُ وَ عِلَّةٌ أُخْرَى أَنَّهُ يَخْرُجُ مِنْهُ الْمَنِيُّ الَّذِي مِنْهُ خُلِقَ فَيُجْنِبُ فَيَكُونُ غُسْلُهُ لَهُ [4] یعنی و علت غسل میت این است که از آلودگی ها و کثیفی ها و بیماری ها(عامل بیماری ها مانند میکروب و ویروس) تمییز و پاکیزه شود و از علت های دیگر(خون و چرک و استفراغ و جنابت و مانند آن) که به بدنش اصابت میکند و آلوده میکند و میت با ملائکه ملاقات میکند و با اهل آخرت مباشرت میکند و مستحب است زمانیکه نزد خداوند وارد میشود و اهل طهارت (ملائکه) را ملاقات میکند و آن ها مس کند، پاکیزه و طاهر باشد در حالیکه به سمت خداوند میرود.... بنابراین چون بدن میخواهد با ملائکه در تماس باشد باید طاهر و پاکیزه باشد. احتمال اول هم این است که به جهت تماس اهالی میت با بدن میت و جلوگیری از بیمار شدن اهالی میت، باید غسل میت انجام شود. شهادت کرامتی است از خداوند تبارک و تعالی برای افرادی که شهید میشوند. شهید کثافت و آلودگی را ندارد و پاک است. زمانیکه به شهدا نگاه میکنیم مانند کسی است که خواب است. آیهی قرآن میفرماید شهید زنده است. یعنی صفات زنده را دارد و صفات مرده که کثیفی و آلودگی از جملهی آن ها است را ندارد. اثبات این معانی باید از راه علم باشد که چه اتفاقی در مورد شهید میافتد. ائمه(ع) نوعا شهید هستند ولی شهید در میدان جنگ نیستند غیر از امام حسین (ع) که در میدان جنگ شهید شده است. ائمه(ع) شهید هستند و پاک هستند و این حکم تعبدی است و وارد این مقولات نمیشویم زیرا بحث ما بهداشت است ولی این سوالات وجود دارد که آیا خون یا ادرار پیامبر(ص) نجس است؟ روایت داریم که شخص حجام خون پیامبر(ص) را خورد، پیامبر(ص) فرمود چرا این کار را انجام دادی ولی حالا که این کار را کردی جهنم بر تو حرام است چون خون پیامبر(ص) در بدن تو است و خون پیامبر(ص) در جهنم نمیشود. این ها چه معانی و چه بحث هایی دارد کسی نمیداند و باید بررسی شود. خیلی از مسائل مانند علوم ائمه(ع) چیست و از چه راهی است و بدن های آن چگونه است باید بررسی شود. روایت میفرماید بدن های آن ها سایه نداشته است. بدن های ائمه(ع) چه خصوصیتی داشته است که بدون سایه بوده اند؟ یا اینکه بدن های ائمه (ع) پاک است ولی چرا غسل داده میشدند؟ این بحث ها وجود دارد.