دلایل اثبات امامت
امام زمان علیهالسلام
عالمان شیعه برای اثبات وجود امام در عصر حاضر از دلایل عقلی و نقلی مختلفی استفاده کردهاند. دلایل عقلی مهمترین برهانهای عقلی ارائه شده عبارتند از: برهان فطرت، برهان لطف، برهان امکان اشرف،برهان مَظهر جامع، برهان واسطه فیض و برهان علت غایی. علاوه بر اینکه بر بیشتر این دلایل خدشه وارد شده است، از آنجایی که همه برهانهای عقلی کلی هستند، تنها میتوانند ضرورت وجود امام را ثابت میکنند و درباره شخصی که در زمان حاضر امام است کمکی نمیکنند.[۱۲۰] دلایل نقلی مهمترین برهانهایی که عالمان شیعه برای اثبات امامت حضرت مهدی(عج) ارائه کردهاند برهانهای نقلی و درون دینی هستند، یعنی پس از اثبات پیامبری حضرت محمد(ص) و آسمانی بودن قرآن کریم، از احادیث پیامبر و آیات قرآن برای اثبات امامت امامان از حضرت علی تا امام مهدی استفاده کردهاند. برخی از این دلایل عام و کلی هستند و ضرورت امام در هر زمانی را اثبات میکنند و برخی خاص هستند و امامت ۱۲ فرد مشخص را اثبات میکنند. مهمترین دلایل عام عبارتند از: احادیث استمرار امامت،[یادداشت ۸] حدیث ثقلین مورد قبول شیعه و اهل سنت؛ اگر اهل بیت پیامبر تا قیامت باقی نباشند، توصیه به تمسک به آنها تا قیامت بیمعنا خواهد بود.[۱۲۱] حدیث دوازده خلیفه مورد قبول شیعه و اهل سنت.[۱۲۲] حدیث مرگ جاهلیت[یادداشت ۹] مورد قبول شیعه و اهل سنت، و ۳۶ حدیث هممضمون با آن[۱۲۳] در مورد دلایل خاص علامه مجلسی در جلد ۵۱ بحارالانوار، فصل «أبواب النصوص من الله تعالی و من آبائه علیه (صلوات الله علیهم أجمعین)» ۱۵۳ حدیث از پیامبر و امامان قبلی برای اثبات امامت حضرت مهدی گردآوری کرده است. از جمله ابن عباس از پیامبر(ص) نقل کرده است: جانشینان و اوصیای من و حجتهای خدا پس از من دوازده نفر هستند: اولین آنها برادرم است و آخرینشان فرزندم. گفتند ای رسول خدا برادرت کیست؟ فرمود: علی بن ابیطالب. پرسیدند فرزندت کیست؟ فرمود: مهدی که زمین را پر از عدل و داد میکند..[۱۲۴] دلایل قرآنی در قرآن به نام اهل بیت و از جمله امام زمان تصریح نشده است ولی برخی از آیات بشارتهایی دارند که آنها را مربوط به عصر ظهور و امام آخرین میکند. علامه مجلسی در جلد ۵۱ بحارالانوار، در فصل «باب الآیات المُؤَوَّلَةِ بقیامِ القائم» ۷۷ آیه را در ضمن ۶۶ حدیث درباره حکومت امام مهدی گردآوری کرده است. این آیات را میتوان در پنج دسته طبقهبندی کرد:[۱۲۵] آیاتی که جهانی شدن دین حق را پیش گویی میکند: هُوَ الَّذی أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدی وَ دینِ الْحَقِّ لِیظْهِرَهُ عَلَی الدِّینِ كُلِّه (ترجمه: او كسی است كه پیامبرش را با هدایت و دین درست، فرستاد تا آن را بر هر چه دین است پیروز گرداند...)[۱۲۶] آیه حکومت صالحین بر زمین: وَلَقَدْ كَتَبْنَا فِی الزَّبُورِ مِن بَعْدِ الذِّكْرِ أَنَّ الْأَرْضَ یرِثُهَا عِبَادِی الصَّالِحُونَ (ترجمه: و در حقیقت، در زبور پس از تورات نوشتیم كه زمین را بندگان شایسته ما به ارث خواهند برد.)[۱۲۷] آیه امامت و وراثت مستضعفان: وَنُرِیدُ أَن نَّمُنَّ عَلَی الَّذِینَ اسْتُضْعِفُوا فِی الْأَرْضِ وَنَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَنَجْعَلَهُمُ الْوَارِثِینَ (ترجمه: و خواستیم بر كسانی كه در آن سرزمین فرو دست شده بودند منّت نهیم و آنان را پیشوایان [مردم] گردانیم، و ایشان را وارث [زمین] كنیم.)[۱۲۸] آیه خلافت اهل ایمان و عمل صالح[یادداشت ۱۰] پیروزی حق و نابودی باطل: وَ قُلْ جَاءَ الْحَقُّ وَزَهَقَ الْبَاطِلُ، إِنَّ الْبَاطِلَ كَانَ زَهُوقًا (ترجمه: و بگو: «حق آمد و باطل نابود شد. آری، باطل همواره نابودشدنی است.»)