مهندسی اپتیک و لیزر

پیشینه و معرفی رشته

رشته مهندسی اپتیک و لیزر یکی از شاخه های مهندسی است که داوطلبان گروه آزمایشی ریاضی – فیزیک می توانند در آن ادامه تحصیل دهند. این رشته به مطالعه انواع نور شامل نوهای مرئی و نامرئی (مادون قرمز و فرابنفش) و کاربرد انواع نورها و لیزرها در صنایع و مصارف گوناگون می پردازد و حوزه شمول گسترده ای دارد.

هدف از شکل گیری رشته مهندسی اپتیک و لیزر، آشنایی و آموزش مبانی مبانی علمی اپتیک و لیزر و کاربرد آن در تجهیزات اپتیکی، اپتوالکتریکی و لیزری است تا دانشجویان با یادگیری این توانمندی ها در حوزه های گوناگون وارد شوند. همچنین دانشجویان رشته مهندسی اپتیک و لیزر با ساخت و طاحی قطعات لیزری و تجهیزات اپتیکی آشنا می شوند. فارغ التحصیلان رشته مهندسی اپتیک و لیزر متناسب با حوزه کاری خود وظایف مختلفی را دارند. وظایف مشترکی که مهندسان اپتیک و لیزر دارند، عبارتند از،

طراحی، نگهداری، و تعمیر سیستم ها و تجهیزات اپتیکی، لیزری، و اپتوالکتریکی
انجام تحقیقات در حوزه های لیزر و اپتیک و اپتوالکتریک
اجرای طرح های کاربردی لیزر در زمینه های مختلف مثل جوشکاری، ساخت دستگاه های فاصله یاب، لیزر درمانی، و ...
شناخت راه اندازی و به کارگیری سیستم های دارای تجهیزات اپتیکی، لیزری، و اپتوالکتریکی
کنترل کیفیت روش های به کار برده شده در صنایع اپتیکی و لیزری
نظارت و کنترل سرویس های عیب یابی، بازرسی فنی، پیاده و سوار کردن، و تنظیم تجهیزات اپتیکی و لیزری
مشارکت در پروژه های تحقیقاتی در زمینه علم اپتیک و لیزر
راه اندازی و انجام آزمایش های بینایی سنجی لیزری
تحلیل عملکرد سیستم یا نیازهای عملیاتی
گردآوری، کدگذاری، دسته بندی، محاسبه، جدول بندی، بازرسی، و تعیین صحت
توسعه سیستم های نوری یا انعکاسی مثل محصولات انعکاس نور ، اجزا نوری ، فرآیند انعکاس ، تکنولوژی پردازش سیگنال یا سیستم های نوری.

چشم انداز رشته

اپتیک شاخه ای از علم فیزیک است که به مطالعه رفتار و خواص نور مرئی، مادون قرمز و فرابنفش می پردازد و دربسیاری از علوم (ستاره شناسی، مهندسی، پزشکی، عکاسی و...)کاربرد دارد. لیزر نیز به دلیل خواص متمایزش نقش بسيار مهمي در افزايش توليدات صنعتي، گسترش ارتباطات و پيشرفت صنعت چاپ و پزشکی دارد. در رشته مهندسی اپتیک و لیزر دانشجویان با انواع لیزر و اپتیک و کاربردهای آنها، اسپکتروسکوپی لیزری(اندازه گیری طول موج و فرکانس)، فن آوری ساخت قطعات اپتیکی و...آشنا می شوند و قادر به طراحی و ساخت تجهیزات اپتیکی و لیزری مورد نیاز در زمینه های مختلف باشند.



دانش اپتیک و لیزر پیشرفتهای فراوانی در دهه‌های اخیر داشته است. با توجه به آینده درخشان و کاربردهای روزافزون آن، تربیت کادر متخصص که آشنا به زیر بناهای نظری و مسلط به مبانی عملی باشند، لازم به نظر می‌رسد.

دوره کارشناسی مهندسی اپتیک و لیزر به منظور آموزش مبانی علمی اپتیک و کاربرد آن در تجهیزات اپتیکی، اپتوالکترونیکی و لیزری تدوین شده است. در فن آوری پیشرفته و بویژه در صنایع دفاعی، تولید، انتشار و بکارگیری نور، آشکارسازی آن در نواحی مختلف بینایی و برهمکنش نور باماده مسائل مهم به شمار می‌آیند.


در این راستا به متخصصینی که بتوانند همکاری لازم را در طراحی و محاسبات ساخت و نگهداری تجهیزات اپتیکی، اپتوالکترونیکی و لیزری بعهده گیرند، به شدت احساس می‌شود.

دروس و واحدهای درسی

دوره تحصیل کارشناسی رشته مهندسی اپتیک و لیزر – دروس عمومی رشته مهندسی اپتیک و لیزر

دو درس از دروس مبانی نظری اسلام
ادبیات فارسی
یک درس از دروس اخلاق اسلامی
زبان عمومی
یک درس از دروس انقلاب اسلامی
تربیت بدنی 1
یک درس از دروس تاریخ وتمدن اسلامی
تربیت بدنی 2
یک درس از دروس آشنایی با منابع اسلامی


دوره تحصیل کارشناسی رشته مهندسی اپتیک و لیزر – دروس پایه مهندسی اپتیک و لیزر

ریاضی عمومی 1 و 2
فیزیک 1 و 2
آزمایشگاه فیزیک 1و 2
محاسبات عددی
شیمی عمومی 1 و آزمایشگاه
معادلات دیفرانسیل
برنامه نویسی کامپیوتر


دوره تحصیل کارشناسی رشته مهندسی اپتیک و لیزر – دروس اصلی مهندسی اپتیک و لیزر

فیزیک مدرن و آزمایشگاه
ریاضی مهندسی
الکترومغناطیس 1 و 2
روش های ریاضی در اپتیک
موج
مکانیک کوانتومی برای اپتیک و لیزر
مکانیک کوانتومی مواد و قطعات اپتیکی
اپتیک هندسی آزمایشگاه
اصول طراحی دستگاه های اپتیکی
کارگاه طراحی رایانه ای دستگاه های اپتیکی
اپتیک موجی و آزمایشگاه
لیزر 1 و آزمایشگاه
لیزر 2
تکنیک خلاء و آزمایشگاه
کاربرد رایانه در اپتیک و لیزر
نقشه کشی صنعتی 1
آمار و احتمال در اپتیک
الکترونیک 1 و آزمایشگاه
پروژه
زبان تخصصی


دوره تحصیل کارشناسی رشته مهندسی اپتیک و لیزر – دروس تخصصی گرایش اپتیک

فناوری ساخت قطعات اپتیکی
شناخت سیستم های اپتومکانیکی
تداخل سنجی
کنترل کیفیت در فناوری اپتیکی
اپتیک لایه های نازک
طراحی و ساخت لایه های نازک اپتیکی
آزمایشگاه طراحی رایانه ای لایه نازک
اپتیک فوریه
اپتیک غیرخطی 1


دوره تحصیل کارشناسی رشته مهندسی اپتیک و لیزر – دروس تخصصی گرایش لیزر

آزمایشگاه لیزر 2
الکترونیک 2 و آزمایشگاه
منابع تغذیه لیزر 1 و آزمایشگاه
لیزرهای گازی
اسپکتروسکوپی لیزری
لیزرهای حالت جامد
ایمنی لیزر
لیزرهای قدرت


دوره تحصیل کارشناسی رشته مهندسی اپتیک و لیزر – دروس تخصصی اپتوالکترونیک

الکترونیک 2 و آزمایشگاه
فیزیک قطعات نیمه رسانا
اپتو الکترونیک
پردازش نوری علائم و تصاویر
مدار های مجتمع نوری
فیزیک و فناوری مادون قرمز
چشمه ها و آشکارساز ها


دوره تحصیل کارشناسی رشته مهندسی اپتیک و لیزر – دروس اختیاری رشته مهندسی اپتیک و لیزر

کارگاه ساخت عدسی
شیشه های اپتیکی
اپتیک غیرخطی 2
اپتیک الکترونی
تجهیزات اپتیکی و لیزری جنگ افزار ها
تجهیزات اپتیکی و لیزری غیر نظامی
اپتیک تار نوری
کاربرد های لیزر
پروژه کارگاهی لیزر
اپتیک کوانتومی
ترمودینامیک و مکانیک آماری
تمام نگاری
مدارهای منطقی
تصویربرداری حرارتی
خواص مواد
اقتصاد مهندسی
فیزیک حالت جامد
منابع تغذیه 2
نقشه کشی صنعتی 2 (پیشرفته رایانه ای)
روش های طراحی مهندسی