انحاء مشکلات خواب

آداب خوابیدن

انحاء مختلفی از مشکل در خواب وجود دارد. شخصی زیاد می‌خوابد یعنی برای نماز صبح نمی‌تواند بیدار شود و تا ساعت ده یا یازده می‌خوابد ولی شب نمی‌تواند بخوابد و ساعت سه یا چهار شب می‌خوابد. افراد صفراوی اینگونه هستند که شب دیر می‌خوابند و صبح هم دیر بیدار می‌شوند. البته این نوع خوابیدن هم معلول زیاد نوشیدن هم می‌باشد زیرا صفرا گرم و خشک است و سبب می‌شود انسان زیاد آب بنوشد. افراد دموی هر زمان بخواهد می‌تواند بخوابد. یک روایتی خواندیم که زیاد خوابیدن یکی از نشانه های غلبه‌ی خون است. عَلَامَاتُ الدَّمِ أَرْبَعٌ الْحِكَّةُ وَ الْبَثْرَةُ وَ النُّعَاسُ‌ وَ الدَّوَرَانُ.[13] یعنی علامات غلبه خون چهار چیز است خارش و جوش و خواب و سرگیجه افراد بلغمی در موقع خواب نمی‌خوابند ولی در موقع بیداری می‌خوابند. این حالت در پیرها بیشتر است. يَنَامُ‌ عِنْدَ الْقَوْمِ‌ وَ يَسْهَر عِنْدَ النَّوْم‌[14] یعنی زمان نشتسن می‌خوابد و زمان خواب بیدار است. شخصی که هروقت بخواهد بخوابد و هر وقت بخواهد بیدار شود و کم بخوابد یا متعادل است یا سوداء صاف دارد. بنابراین باید از شخص سوال کرد و پرسید آیا دیر می‌خوابد و اول شب نمی‌تواند بخوابد؟ چنین شخصی صفراوی است باید صفرای او درمان شود. اگر شخصی هر وقت بخواهد می‌خوابد معلول زیاد خوردن و نوشیدن است زیرا سبب زیاد شدن خون در بدن می‌شود. چنین شخصی همیشه خمیازه می‌کشد و خواب آلود است و هرجا سرش را بگزارد می‌خوابد چنین شخصی باید حجامت یا فصد یا خون دادن است و اگر جوان است با حجامت هم حل نمی‌شود و باید فصد کند و اگر با فصد هم درمان نشد باید خون بدهد زیرا خون دادن هم یک نوع فصد است. اگر شخص بلغمی باشد و شب نمی‌تواند بخواب ولی هنگام نشستن می‌خوابد بلغمی است و باید بلغم را درمان کند. بنابراین صبح خوابیدن یا موقع نشستن مردم می‌خوابد زیاد خوابیدن نیست هرچند تعبیر می‌کنند که زیاد می‌خوابم زیرا شاید تمام خواب شخص پنج یا شش ساعت نباشد بلکه خواب نابهنگام است. ولی افرادی که واقعا زیاد می‌خوابند معلول زیاد خوردن و نوشیدن و غلبه‌ی خون دارد یا معلول دوستداشتن خواب است. غلبه‌ی خون و غلبه‌ی صفراء‌ هر دو گرم هستند و منجر به زیاد نوشیدن می‌شوند. علت دیگر خواب زیاد شیطان یعنی میکروب و ویروس است. إِنَّ لِإِبْلِيسَ كُحْلًا وَ لَعُوقاً وَ سَعُوطاً فَكُحْلُهُ النُّعَاسُ وَ لَعُوقُهُ الْكَذِبُ وَ سَعُوطُهُ الْكِبْرُ.[15] یعنی برای ابلیس سرمه و خوراک و داروی بینی دارد سرمه‌ی او خواب آلودگی است و خوراک آن دروغ گفتن و داروی بینی او تکبر ورزی است. سرمه انسان را زیبا می‌کند و این زیبایی باعث جذب انسان می‌شود و سرمه‌ی شیطان خواب آلودگی است و به این سبب انسان را به طرف ترک نماز صبح و عشاء و نماز شب جذب می‌کند. بعضی اینگونه می‌گویند که اگر در یک اتاقی برای نماز صبح بیدار نمی‌شوید باید اتاق خود را عوض کنید یا خانه عوض شود زیرا اگر خانه شیطان یا جن نداشته باشد خواب راحت تر خواهد بود و برای نماز صبح و شب بیدار می‌شود. می‌شود از کبوتر هم برای راندن جن مفید است.