رشته مهندسي کشتي
پیشینه و معرفی رشته
هدف از رشته مهندسی کشتی تربیت و آموزش کارشناسان حرفه‌ای، متعهد، لایق و برخوردار از مهارت‌های علمی و عملی لازم برای رسیدن به اهداف مهندسی کشتی در امر تولید، توسعه، نگهداری، تعمیرات و رهبری ناوگان دریایی است. در این رشته شرایط استفاده از علوم مهندسی و تکنولوژی های روز صنایع دریایی به دانشجویان آموزش داده می‌شود تا آنها بتوانند در بخش مدیریت فنی راهبری فنی نگهداری و تعمیر دستگاه های مربوط به کشتی ها نصب و راه اندازی تجهیزات و سامانه های اصلی و فرعی آن ها وارد بازار کار شده و بتوانند در این امر کمک شایانی به صنعت کشتی سازی و دریانوردی در کشور داشته باشند.
فارغ التحصیلان و دانش آموختگان رشته مهندسی کشتی بعد از پایان دوره تحصیلات بایستی بتوانند:
توانایی کار به عنوان افسر مهندس کشتی در یگان شناور را داشته باشند و همچنین مهارت‌های عملی لازم جهت این خدمت را نیز کنند.
دانش فنی لازم برای ارائه ایده های بهینه سازی تولید و توسعه و تعمیر کشتی و صنایع دریایی را داشته باشند.
مهارت های لازم برای برنامه ریزی و نظارت در امر نگهداری و تعمیرات سامانه های موجود در شناورها و کشتی ها را کسب کنند.
به صورت کاملاً حرفه‌ای بتوانند در امر راه اندازی و نصب تجهیزات و سامانه های اصلی و فرعی مرتبط با ساخت شناورهای مختلف فعالیت داشته باشند.
رسیدن به چنین خواسته هایی جز با یک برنامه ریزی کاملاً دقیق و اتخاذ واحدهای درسی مناسب برای رشته مهندسی کشتی در دانشگاههای علمی امکان پذیر نخواهد بود. هر چند رشته مهندسی کشتی در کشور ما سابقه خیلی طولانی ندارد اما با این حال در همین مدت کوتاه پیشرفت قابل ملاحظه‌ای را در آن شاهد بودیم که می‌تواند نشان از قدرت بالای جامعه علمی کشور ما در عرصه کشتی سازی و مهندسی کشتی داشته باشد.
رشته مهندسی کشتی در حال حاضر در بهترین دانشگاههای کشور ما در طول چهار سال تحصیلی و یا ۸ نیمسال تحصیلی ارائه می‌شود که دانشجویان بایستی در طول این ۴ سال حداقل ۱۶۰ واحد مختلف را پشت سر بگذارند. با توجه به شرایط بسیار خاصی که بازار کار این رشته دارد دانشجویان خاصی به دنبال حضور در این رشته بوده و جامعه رقابتی آن نیز کاملاً محدود و مشخص است.
مهندسی کشتی در دانشگاه های کشور ما به عنوان یکی از رشته های مهندسی قلمداد شده و برای ورود به آن نیاز است تا کاربران از طریق کنکور سراسری ریاضی و فیزیک اقدام نمایند. استقبال از این رشته مانند سایر رشته های مهندسی نیست اما با این حال حقوق و مزایا و شرایط کاری آن باعث شده تا همیشه کرسی های در نظر گرفته شده در دانشگاه های کشور با رقابت های سنگین پر شوند.
چشم انداز رشته
بازار کار مهندسی کشتی مانند بسیاری از رشته‌های مهندسی دیگر در کشور ما شرایط خوبی دارد. اما لازم به توضیح است که استخدام و حضور در بسیاری از ردیف های شغلی تعریف شده برای این رشته نیاز به حضور در شرایط خاصی خواهد داشت. به عنوان مثال ممکن است شما نیاز باشد تا چند ماه بر روی کشتی بر روی دریا قرار بگیرید و عملاً در این مدت خبری از خانه و خانواده نخواهد بود.
قبل از اینکه به معرفی ردیف های شغلی و مشاغل مرتبط با مهندسی کشتی بپردازیم ابتدا لازم است تا چند نکته مهم درباره بازار کار رشته مهندسی کشتی را با شما در میان بگذاریم:
اول اینکه در حال حاضر کشور ایران برای تخصص و مهارت های مهندسی کشتی یک کشور بکر محسوب می‌شود و هنوز فضا برای رشد و توسعه در کشور ما در این تخصص بسیار زیاد است. هر روز شاهد به وجود آمدن رده های شغلی جدید برای این رشته هستیم و همچنان نیز نیاز به حضور متخصصین بیشتر در این رشته در کشور ما احساس می‌شود.
همچنین لازم به توضیح است که تعداد فارغ التحصیلان در رشته مهندسی کشتی خیلی زیاد نیست و عملاً رقابت در بازار کار برای این رشته به جز شغل های خیلی حرفه‌ای چندان زیاد نیست. البته نه اینکه شما بدون هیچگونه مهارت و استعدادی بتوانید به یکی از شغل های مناسب به مهندسی کشتی دست پیدا کنید اما با این حال با کمی تلاش و خیلی راحت‌تر از سایر رشته های مهندسی امکان حضور در یک ردیف شغلی در این رشته خواهید داشت.
این دو نکته به خوبی نشان می‌دهند که عملاً دانشجویان و فارغ التحصیلان این رشته به راحتی می‌توانند با کمی تلاش مضاعف در بازار کار عالی و مستعد آن وارد شده و خیلی زود خود را در یک جایگاه مناسب قرار دهند.
دروس و واحدهای درسی
در مجموع ۷۰ واحد به عنوان دروس تخصصی برای این رشته از سوی کمیته مورد نظر اعلام شده است که دانشجویان موظف هستند به صورت الزامی تمام این ۷۰ واحد را در طول هشت نیمسال تحصیلی سپری نمایند.
دقت داشته باشید که دروس تخصصی در نظر گرفته شده برای این رشته تأثیر فوق‌العاده زیادی بر روی مهارت ها و توانایی های دانشجویان در زمان فارغ التحصیلی خواهد داشت. حتی در بازار کار و تعیین مهارت ها در شرکت های مختلف نیز میزان توانایی و تسلط دانشجویان به دروس تخصصی می‌تواند کاملاً تعیین کننده باشد. از همین رو بهتر است از همان روزهای نخست برنامه ریزی درست و ایده آلی برای سپری کردن با تمرکز بالای دروس تخصصی از سوی دانشجویان در نظر گرفته شود.
از جمله مهمترین و اصلی‌ترین دروس تخصصی رشته مهندسی کشتی می‌توان به معماری کشتی، موتورهای دیزل دریایی و آزمایشگاه، ریاضیات مهندسی، اصول طراحی و ساختمان کشتی، ارتعاشات و آزمایشگاه، تئوری ماشین، مکانیک سیالات، دیگ های بخار دریایی و همچنین سامانه تحرک و ماشین آلات فرعی کشتی اشاره نمود.
